Το τέλος της αθηναϊκής δημοκρατίας

Νέες φιλολογικές πηγές, καινούργιο επιγραφικό υλικό, αλλά και νέα ερμηνεία του παλαιού κάνουν ώστε το βιβλίο αυτό της κας. Mosse να αποτελεί σταθμό για την έρευνα της ελληνικής ιστορίας των κλασικών χρόνων. Χρησιμοποιώντας μια καινούρια μέθοδο αναλύσεως, με την αντιπαράθεση των κειμένων, των γεγονότων, των θεσμών και των ιδεολογιών, αξιοποιώντας με ευστοχία ποσοτικές μετρήσεις, εντάσσοντας με ερευνητική δεξιοτεχνία και επινοητικότητα τη λεπτομέρεια στο θεσμό ή τη διαδικασία, η διαπρεπής Καθηγήτρια της Σορβόννης, κατορθώνει να συνθέσει έναν απαράμιλλο σε έκταση και σε βάθος πίνακα της Αθηναϊκής Δημοκρατίας κατά την περισσότερο κρίσιμη αλλά και γόνιμη σε ιδέες περίοδο της διαδρομής της. Και δεν είναι μόνο τα γεγονότα και οι θεσμοί που προβάλλονται τώρα κάτω από ένα νέο, περισσότερο ακριβή και αντικειμενικό φωτισμό, όπως λ.χ. το μεγάλο θέμα της δουλείας και της δουλικής εργασίας. Και τα κείμενα και οι ιδέες αποκτούν με τη σειρά τους μία νέα, περισσότερο ευδιάκριτη σημασία μέσα στο ανανεωμένο ιστορικό πλαίσιο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ανάμεσα σε πολλά άλλα, η ερμηνεία των αριστοτελικών θέσεων πάνω στο πρόβλημα της δουλείας ή την κριτική της δημοκρατίας των μαζών. Η εξάντληση, μέσα σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, της πρώτης εκδόσεως ενός τόσο ογκώδους έργου αποτελεί απόδειξη του ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος με το οποίο το διεθνές κοινό υπεδέχθη το βιβλίο της κας Mosse. Καμία ιστορική ή πολιτική έρευνα πάνω στην αρχαία Αθήνα δεν είναι πια δυνατή χωρίς να σταματήσει μπροστά στο επιβλητικό αυτό μνημείο της Επιστήμης.